Vekâlet Nedir?
“Vekâlet”, bir kişinin başka bir kişiyi kendisi adına hareket etmesi için yetkilendirmesidir. Hem günlük yaşamda hem de hukuki işlemlerde çok yaygın bir kavramdır.
⚖️ Tanım (Hukuki Olarak)
Türk Borçlar Kanunu’na göre:
“Vekâlet sözleşmesi, vekilin, müvekkilin işini veya işlemini görmeyi üstlendiği sözleşmedir.”
Yani:
- Müvekkil → Yetki veren kişi
- Vekil (vekalet verilen) → Bu yetkiyle iş yapan kişi (örneğin avukat, noter temsilcisi, çalışan vs.)
🧾 Vekâletname Nedir?
Vekâletname, vekil olan kişiye resmi olarak yetki verildiğini gösteren belgedir. Genellikle noterde düzenlenir.
Örneğin:
- Bir avukata dava açma yetkisi vermek için,
- Tapuda satış işlemi için birine yetki vermek için,
- Bankada işlem yapması için bir yakınına yetki vermek için vekâletname çıkarılır.
💼 Vekâlet Çeşitleri
| Tür | Açıklama |
|---|---|
| Genel Vekâlet | Her türlü iş için yetki verir (dikkatli olunmalıdır). |
| Özel Vekâlet | Belirli bir iş/konu için düzenlenir. |
| Avukat Vekâleti | Sadece dava, icra ve yasal işlemler için geçerlidir. |
| Ticari Vekâlet | Şirket adına işlem yapma yetkisi verir. |
🛑 Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Noterde vekâlet verirken mutlaka ne için verildiği açıkça belirtilmelidir.
- Geri alınabilir (iptali noterden yapılır).
- Vekil, verdiğiniz yetkiyi sınırları içinde kullanmalıdır; aksi hâlde sorumluluk doğar.
👥 Vekalet Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
Bazı başvurularda sizi temsil edecek kişilere yetki verilmesi gerekebilir. Bu durum genellikle bir vekalet belgesi ile sağlanır. Ancak bu belge, sanıldığı gibi genel bir yetki içermez. Yalnızca başvurduğunuz konuya özel ve sınırlı bir yetki tanımlar.
Örneğin:
- Trafik kazasına karıştıysanız ve değer kaybı ya da kusur oranı itirazı gibi hak taleplerinde bulunmak istiyorsanız, bu işlemleri sizin adınıza ilgili kurumlara iletecek uzman bir temsilciye yetki vermeniz gerekir.
- Verilen yetki sadece bu işlemlerle sınırlıdır.
Bu tür bir belge:
- Banka hesaplarınıza erişim sağlamaz,
- Şahsi mülklerinizi ilgilendirmez,
- Başka bir dava ya da işlemde kullanılamaz,
- Sadece trafik kazasına dair başvurunun yapılabilmesi amacıyla düzenlenir,
- Yetki belgesi noter onaylıdır ve tamamen şeffaf şekilde düzenlenir; içerdiği hak ve sınırlar belirlidir.
